بگذارید به زبان ساده برایتان بگوییم که در مرز ارمنستان و آذربایجان چه می‌گذرد؟ و چرا پای ایران وسط است و این قضیه کاملا به ما مربوط است؟
برترین‌ها: بگذارید به زبان ساده برایتان بگوییم که در مرز ارمنستان و آذربایجان چه می‌گذرد؟ چرا پای ایران وسط است و این قضیه کاملا به ما مربوط است؟
«ترکیه، اسرائیل و آذربایجان در حال تلاش برای احداث یک کریدور هستند که اگر اجرایی شود، در واقع ایران را دور می‌زنند و مسیر دسترسی چین به آفریقا و اروپا هم از آن مسیر تامین می‌شود. برخی منابع می‌گویند، اروپا هم حامی این تلاش سه جانبه آذربایجان، ترکیه و اسرائیل هست. پروژه‌ای که در واقع عمق استراتژیک ایران را ضعیف می‌کند. البته این پروژه یک مشکل دیگر هم دارد، به شرطی اجرایی می‌شود که بخشی از خاک ارمنستان هم تصرف شود، پس آتش میان ارمنستان و آذربایجان دوباره شعله‌ور خواهد شد، حالا ایران پشت ارمنستان درآمده و خب با توجه به استدلال سطور بالا طبیعی هم هست»
پیچیده‌‌ترین منازعه سال‌های اخیر، اما چرا پیچیده؟
«به طور سنتی و بنا به معمول سال‌ها اخیر آمریکا در کنار آذربایجان بوده، اما حالا یک مانور نظامی مشترک با ارمنستان برگزار کرده و می‌گویند تا بایدن باشد، آمریکا حامی ارمنستان خواهد بود، این یعنی ایران و آمریکا درباره ارمنستان یک سمت ایستاده‌اند! بعد شما تصور کنید که اروپا قاعدتا بزرگترین حامی این کریدور مورد درخواست آذربایجان باشد، اما طی روزهای اخیر مواضع دوپهلو داشته، از آن طرف روسیه به طور سنتی بیشتر به ارمنستان متمایل است اما به خاطر مانور نظامی آمریکایی‌ها با ارمنستان، حتی طی روزهای اخیر کمی علیه ارمنستان هم بوده است»
در مرز ارمنستان و آذربایجان چه می‌گذرد؟
«خب احتمال جنگ آذربایجان و ارمنستان قوت گرفته است. تحرکات نظامی باکو حوالی نخجوان و برگزاری رزمایش مشترک نظامی ارمنستان با آمریکا، نگرانی‌ها در این رابطه را تشدید می‌کند و باعث شده کارشناسان مسائل نظامی بگویند جمهوری آذربایجان و ارمنستان به تجربه دور جدیدی از تخاصم نزدیک هستند.»
دو نکته باریک‌تر از مو درباره جنگ احتمالی میان آذربایجان و ارمنستان:
یکم: آنکارا، باکو و تل‌آویو علیه تهران
با توجه به اهداف کلانی که ترکیه، آذربایجان و نیز اسرائیلی‌ها از احداث کریدور زنگه‌زور و به تبع آن قطع روابط مرزی ایران و جمهوری ارمنستان برای خود تعریف کرده‌اند، باید امکان وقوع جنگ نظامی را هم جزء سناریوهای احتمالی دانست؛ چرا‌که آنکارا، باکو و تل‌آویو سعی دارند از طریق اتصال مرزی جمهوری نخجوان به جمهوری آذربایجان و نهایتا اتصال به دریای خزر علاوه بر افزایش نقش‌آفرینی خود در منطقه خزر، مزاحمت‌هایی هم برای تهران فراهم کنند.
دوم: برای چین، علیه ارمنستان
تحلیلگران هم اعتقاد دارند که تلاش محور ترکی – غربی برای راه‌اندازی کریدور زنگه‌زور یا همان دالان تورانی به‌واسطه اشغال بخشی از سرزمین‌های ارمنستان با محوریت استان سیونیک در مجاورت مرزهای ایران، تلاشی است برای تحت کنترل قرار‌دادن و تسلط بر مسیر شرق به غرب جهان که می‌تواند در آینده دسترسی چین به اروپا و آفریقا را فراهم کند.
نقشه‌ای که به‌خوبی وضعیت منطقه قره‌باغ و موقعیت ایران را در مناقشه بین باکو و ایروان نشان می‌دهد
الهام علی‌اف ایران را دوست ندارد؛ به این دو دلیل…
یکم: جمهوری آذربایجان در کل نسبت به اینکه رسما قره‌باغ را بخشی از خاک خود بخواند و جمعیت ارمنی ساکن را وادار کند به‌عنوان شهروندان آذربایجان زندگی کنند، بی‌میل نیست. الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری طویل‌المدت جمهوری آذربایجان در سال‌های اخیر روندی کاملا برخلاف مسلک پدرش حیدر علی‌اف در پیش گرفته و با دور شدن از ایران روابط صمیمانه نزدیکی با ترکیه و اسراییل برقرار کرده. همین همکاری باعث شده طرف آذربایجانی متهم شود زیر سایه دامن‌زدن به اختلافات قدیمی با ارمنستان، دنبال تغییر نقشه ژئوپلیتیک منطقه قفقاز است.
دوم: باکو اختلاف قدیمی بر سر منطقه قره‌باغ را بهانه کرده، اما اهداف دیگری را دنبال می‌کند و در پشت‌پرده می‌خواهد با تصرف استان سیویک ارمنستان، ارتباط زمینی ایران با روسیه و اروپا را که سالیان متمادی از طریق گذرگاه زنگزور برقرار بوده را قطع کند.
وضعیت ایران در قبال جنگ احتمالی آذربایجان و ارمنستان
* ایران نگرانی‌ها و حساسیت‌های خاص خود را دارد. چون معتقد است جمهوری آذربایجان در پس بهانه‌جویی‌ها خود بابت مناطق مورد مناقشه، دنبال هدف بزرگ‌تری است و حتی قصد دارد استان سیونیک را از خاک ارمنستان جدا کند.
* سیونیک استان جنوبی ارمنستان است و این کشور را به ایران متصل می‌کند. مراودات اقتصادی و… ایران با روسیه و اروپا، سال‌هاست از طریق گذرگاه مرزی واقع در این منطقه انجام می‌شود و کنترل آن توسط دولتی که به عهد و پیمان خود پایبند نیست منافع کشورمان را به خطر می‌اندازد.
* مقاومت ارمنستان در حالت عادی اولین گزینه محتمل است. این گزینه به وقوع جنگ و خونریزی ختم می‌شود، اما چون ایروان تصمیم گرفته از تمامیت ارضی خود دفاع کند، شاهد صف‌آرایی متحدان دو طرف خواهیم بود. آمریکا حداقل تا زمانی که بایدن سرکار است پشت ارمنستان می‌ایستد و آذربایجان باید به کمک تسلیحاتی اسراییل و پهپاد‌های بیرقدار اردوغان دل‌خوش کند.
